Ο λωτός είναι φθινοπωρινό φρούτο και έχει μια παράδοση χιλιάδων ετών. Χάρη στη λεπτή και χαρακτηριστική γεύση του, έχαιρε  μεγάλης  εκτίμησης από τους αρχαίους λαούς. Είχε ονομαστεί ως η «τροφή των θεών».

Η πατρίδα του λωτού είναι η Ινδία από όπου διαδόθηκε αρχικά στο Θιβέτ και την Κίνα (όπου ονομαζόταν «μήλο της Ανατολής».) και αργότερα στην Αίγυπτο και την αρχαία Ελλάδα.

Σε ότι αφορά την Ελλάδα, αν και ο Λωτός ήταν γνωστός στην αρχαιότητα, στους μετέπειτα χρόνους σχεδόν λησμονήθηκε και άρχισε να γίνεται ευρύτερα γνωστός και πάλι μόλις τα τελευταία  χρόνια.

Ο καρπός μοιάζει με ένα μεγάλο σφαιρικό τόπι, τεσσάρων λοβών, με λεπτό δέρμα, μεμβρανώδη, κίτρινη ή πορτοκαλί σάρκα, είναι περισσότερο ή λιγότερο μαλακός, σχεδόν υγρός όταν φτάσει την τέλεια ωριμότητα και τον βρίσκουμε σε δέντρα που φτάνουν και τα  δέκα  μέτρα ύψος, με μεγάλα φυλλοβόλα φύλλα.
Πολύς κόσμος δεν γνωρίζει ότι για να είναι εύγεστος ο Λωτός θα πρέπει να καταναλώνεται ώριμος (όπου πραγματικά στάζει μέλι). Πολλοί τον καταναλώνουν άγουρο και στυφό.
Ο λωτός είναι μια εξαιρετική πηγή β-καροτίνης, βιταμίνης C και καλίου. Πράσινος είναι πλούσιο σε τανίνες που του δίνουν μια ισχυρή στυπτικό γεύση, έτσι ώστε να τρώγεται μόνο όταν ωριμάσει πλήρως. Όταν  ωριμάσει ο καρπός είναι πολύ γλυκός  και  περιέχει μεγάλη ποσότητα σακχάρων σε γλυκόζη και πρωτεΐνη.
Έχει διουρητικές και καθαρτικές ιδιότητες και συστήνεται ειδικά για εκείνους που υποφέρουν από συκώτι. Αντίθετα – λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε σάκχαρα – απαγορεύεται σε εκείνους που πάσχουν από διαβήτη ή που υποφέρουν από παχυσαρκία.